Acute mesenteriale isch
emie
De belangrijkste oorzaken van ischemie (zuurstoftekort) van de dundarm zijn trombose of embolie van de Arteria Mesenterica Superior (arterieel, slagader) en van de Vena Mesenterica Superior (Veneus, ader).
Embolische verstopping van de Arteria Mesenterica Superior wordt met name gezien bij cardiale problemen zoals atriumfibrilleren, kleplijden, recent hartinfarct, … wanneer een embolie zich vastzet aan het begin van de Arteria Mesenterica Superior heeft dit gevolgen voor de bloedvoorziening van de hele dunne darm en het eerste deel van de dikke darm (colon).
Een trombose van de Vena Mesenterica Superior of haar zijtakken, en de Vena Porta die het bloed van de darmen naar de lever voert, kan worden gevonden in het kader van een aangeboren neiging voor trombose (trombofilie) zoals door een deficientie van Antithrombine III, Proteine C of Proteine S, of bij “verworven” tromboseneigingen zoals bij een teveel aan rode bloedcellen (Polycythemia Vera), kanker of orale anticonceptie (de pil), of bij ernstige buikinfecties (galwegenontsteking, abcessen, …), of bij shock.
Acute mesenteriale ischemie is een urgentie. In geval van een acute mesenteriale ischemie moet de oorzaak worden opgezocht met behulp van een angiografie (bloedvatenonderzoek). Meestal heeft de patiënt klachten van acuut opgetreden krampende buikpijn, gevolgd door slijmerige en bloederige ontlasting. Binnen enkele uur volgt meestal een shocktoestand. De initiele pijn is buiten proportie tegenover bevindingen bij klinisch onderzoek. Vlug nadien echter beginnen de tekenen van buikvliesontsteking en wordt de krampende pijn vervangen door een continue pijn over de hele buik. Zonder behandeling is deze toestand dodelijk binnen de 48 uur. Hoe vlugger en behandeling kan worden gestart, hoe beter de prognose.
Beelden van een angiografie van de Arteria Mesenterica Superior met een duidelijke vernauwing op het traject van het bloedvat. Er is nog wel doorgang want de achterliggende stukken van het bloedvat worden nog gevuld. De vernauwing is echter zo uitgesproken dat er niet veel nodig is om de doorgang van bloed volledig af te sluiten.
Bij een duidelijke arteriele obstructie (Art. Mesenterica Superior) dient onmiddellijk chirurgisch te worden ingegrepen om de obstructie te verwijderen of een bypass aan te leggen. Aangetaste darmsegmenten moeten meestal verwijderd worden omdat zij ook na het herstel van de bloedtoevoer niet meer levensvatbaar zijn en zullen afsterven. Indien mogelijk kunnen minder aangetaste darmstukken worden bewaard, maar vaak is een tweede resectie noodzakelijk want de kans bestaat dat ook deze darmstukken niet meer zullen herstellen. Omdat er meestal een onderliggende tromboseneiging aanwezig is, wordt nadien levenslange antistollingsbehandeling gegeven. Na een uitgebreide darmresectie heeft de patiënt meestal intraveneuze voeding nodig voor de rest van het leven. Postoperatief herstel is erg zwaar.
Als de obstructie veneus is, dus in de Vena Mesenterica Superior, kan worden afgewacht en antistollingsbehandeling worden gestart. Eventueel kan getracht worden via een catheter het stolsel op te lossen. Als er echter tekenen van buikvliesprikkeling optreden, moet er toch worden geopereerd. Als de diagnose te laat gesteld is, kan uitgebreide darmschade ontstaan. Ook hier kan het nodig zijn het grootste deel van de dunne darm te verwijderen.