In 2006 verschijnen de resultaten van een Brits-Nederlands onderzoek naar reizigerstrombose dat onder meer uitgevoerd is in het LUMC en het AMC, in samenwerking met de WHO.
Bevindingen
Elk jaar lopen 800 Nederlanders trombose op als gevolg van langdurig onderweg zijn per auto, zo heeft onderzoeksleider en stollingsdeskundige prof. Frits Rosendaal berekend. Rosendaal, verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum, vindt dat autombilisten en vooral busreizigers zich veel meer bewust moeten worden van dit risico. “De kans op trombose is bij reizen van vier uur of langer drie keer hoger dan normaal. Daarbij maakt het niet veel uit welk vervoermiddel je kiest.”
Bij trombose ontstaat een bloedpropje in de dieper gelegen aderen van de benen en kan in een aantal gevallen dodelijk zijn als het stolsel de kleine vaten van de longen bereikt en een longembolie veroorzaakt.
Vliegen en trombose
Het is al langer bekend dat luchtreizigers aan hun vlucht trombose kunnen overhouden, het zogenaamde economy class syndrome. De oorzaak hiervan werd niet alleen gezocht in het langdurig stilzitten, maar ook in uitdroging, de iets verminderde luchtdruk en het iets lagere zuurstofgehalte aan boord. “Dat klopt inderdaad gedeeltelijk. Na een vliegreis zien we bij sommige mensen meer activatie van het stollingssysteem dan na stilzitten alleen. Niettemin is stilzitten ook een belangrijke oorzaak en bovendien iets waar je wat aan kan doen, dus raden we aan veel te bewegen tijdens langdurig reizien, of dat nou per auto, bus of vliegtuig is.
Het verband tussen reizen en trombose is niet altijd duidelijk, omdat de trombose of de embolie soms pas enkele dagen of zelfs weken na thuiskomst optreedt. Voor een arts is het dan lastig de oorzaak te achterhalen, want er zijn veel meer factoren die een rol kunnen spelen, zoals een recente zwangerschap, operatie, pilgebruik, kanker of een erfelijk bepaalde stollingsneiging
Opmerkelijk noemt Rosendaal dat niet alleen zwaarlijvige mensen meer risico lopen op trombose wanneer ze langdurig onderweg zijn, maar ook mensen, die langer of korter zijn dan gemiddeld. Ëen afwijkende lichaamslengte zorgt er kennelijk voor dat je ongemakkelijker zit, waardoor de bloedstroom nog verder wordt belemmerd.”
Advies
Gezien de diverse bevindingen zouden mensen zich veel meer bewust moeten zijn van de risico’s van langdurig reizen.
Voor auto- en busritten geldt als regel: elke twee à drie uur stoppen en dan even een stukje lopen. Daarnaast is het goed om te zorgen voor een goede vochtinname(geen alcohol!) en ook tijdens de rit met oefeningen de kuitspieren aan het werk te houden.